Med-Lab Scientists
Θέλετε να αντιδράσετε στο μήνυμα; Φτιάξτε έναν λογαριασμό και συνδεθείτε για να συνεχίσετε.

Αποστείρωση με Υγρή θερμότητα

Πήγαινε κάτω

Αποστείρωση με Υγρή θερμότητα  Empty Αποστείρωση με Υγρή θερμότητα

Δημοσίευση από medlsc Κυρ Νοε 06, 2011 12:33 pm

Αποστείρωση με Υγρή θερμότητα


Η αποστείρωση με υγρή θερμότητα είναι μια από τις πιο κοινές μεθόδους αποστείρωσης. Είναι πολύ αποτελεσματική αφού καταστρέφει όλων των ειδών τα μικρόβια και τους σπόρους. Επειδή η αποστείρωση εδώ πραγματοποιείται σε χαμηλότερες θερμοκρασίες από την ξηρή θερμότητα χρησιμοποιείται κυρίως για την αποστείρωση ευπαθών προϊόντων όπως είναι θρεπτικά υλικά, διαλύματα κ.α.
Η καταστροφή των μικροβίων οφείλεται στην μετουσίωση των πρωτεϊνών τους. Κατά την μετουσίωση η δομή των πρωτεϊνών καταστρέφεται οπότε οι πρωτεΐνες πήζουν και τα μικρόβια καταστρέφονται.
Τα περισσότερα μη σπορογόνα μικρόβια, οι μύκητες και οι περισσότεροι ιοί των ζώων φονεύονται εντός 10 λεπτών, σε θερμοκρασία από 50 έως 65oC. Οι σπόροι των μικροβίων και ορισμένοι ιοί πιο ανθεκτικοί φονεύονται εντός 10-12 λεπτά, σε θερμοκρασία 100-121oC. Επίσης η υγρή θερμότητα παρατείνεται, όταν το σώμα που πρόκειται να αποστειρωθεί είναι μεγάλο, ώστε να μπορεί η απαιτούμενη θέρμανση να φθάσει στο κέντρο του.

Η υγρή θερμότητα εφαρμόζεται για την αποστείρωση:

• Ιατρικών εργαλείων
• Μικροβιολογικών θρεπτικών υλικών
• Χειρουργικών ειδών
• Διαλυμάτων-φαρμάκων


Aποστείρωση με βρασμό

Ο βρασμός σε νερό (100ºC) είναι ίσως η πιο απλή αλλά όχι και η πιο ασφαλή μέθοδος αποστείρωσης. Σκοτώνονται όλα τα μη σπορογόνα καθώς και πολλά από τα σπορογόνα. Δεν σκοτώνονται όμως οι σπόροι των μικροβίων. Η αποστειρωτική ικανότητα του βρασμού αυξάνει όταν το νερό που βράζει είναι ελαφρώς όξινο (προστίθεται μέσα στο απεσταγμένο νερό 2% ανθρακικό νάτριο CH3COONa).

Για τον βρασμό χρησιμοποιούνται συνήθως ειδικές συσκευές οι βραστήρες. Αυτοί είναι μεταλλικά δοχεία με σκέπασμα που στην βάση τους έχουν αντιστάσεις οι οποίες μετά από την σύνδεση του βραστήρα με το ηλεκτρικό ρεύμα θερμαίνουν το νερό μέχρι βρασμού (το νερό αρχίζει να κοχλάζει). Για την συντήρηση του βραστήρα το νερό που χρησιμοποιούμε είναι απεσταγμένο. Ελλείψει βραστήρα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ζέον υδατόλουτρο ή ακόμα ένα οποιοδήποτε μεταλλικό σκεύος (π.χ. κατσαρόλα).

Oδηγίες:

• To νερό πρέπει να καλύπτει πλήρως όλα τα αντικείμενα.
• Τα σκεύη που πρόκειται να αποστειρωθούν, πρέπει να είναι καθαρά. Γι’ αυτό πριν από το βρασμό πρέπει να πλένονται καλά.
• Κατά την διάρκεια του βρασμού δεν πρέπει να προσθέτονται νέα αντικείμενα μέσα στον βραστήρα.
• Όταν στα γυάλινα σκεύη έχουν επικαθήσει άλατα ασβεστίου, αυτά πρέπει να αφαιρεθούν με διάλυμα οξικού οξέος (κοινώς ξύδι).
• Τα υλικά που περιέχουν ουσίες, όπως ορό αίματος, ούρα κ.λ.π. μπορούν να αποστειρωθούν με κλασματική αποστείρωση.
• Η προσθήκη 2% ανθρακικού νατρίου μέσα στο νερό καθιστά τον βρασμό πιο αποτελεσματικό.

Υδρατμοί σε 100oC χωρίς πίεση

Ο ατμός, όταν έρθει σε επαφή με την ψυχρή επιφάνεια των αντικειμένων, συμπυκνώνεται σε μικρή ποσότητα νερού, αποδίδοντας με τον τρόπο αυτό μεγάλη λανθάνουσα θερμοκρασία επάνω στην επιφάνεια των αντικειμένων. Η συμπύκνωση εξασφαλίζει υγρή θερμότητα, η οποία προκαλεί πήξη των πρωτεϊνών. Ταυτόχρονα γύρω από την επιφάνεια των αντικειμένων, δημιουργείται κενό, που γεμίζει διαρκώς από νέο ατμό, με αποτέλεσμα να θερμαίνονται γρήγορα τα αντικείμενα.

Οι υδρατμοί θερμαίνουν ταχύτερα τα αντικείμενα με τα οποία έρχονται σε επαφή. Επιπλέον έχουν μεγαλύτερη διεισδυτικότητα από τον αέρα. Διεισδύουν εύκολα στο βαμβάκι, στα βαμβακερά υφάσματα, στο χαρτί, στα πορώδη σώματα και στις μικρές οπές.

Η θέρμανση σε υδρατμούς 100οC χωρίς πίεση (1 Atm), μπορεί να γίνει σε αυτόκαυστο στην συνηθισμένη ατμοσφαιρική πίεση. Απαραίτητη προϋπόθεση για να έχουμε κεκορεσμένους υδρατμούς είναι, οι ατμοί που θα παραχθούν από το νερό που θα βράσει για κάποιο διάστημα, να διώξουν από τον κλίβανο τον αέρα που υπάρχει. Τα αντικείμενα, αφού προετοιμασθούν κατάλληλα και τηρηθούν οι γενικοί κανόνες αποστειρώσεως, τοποθετούνται επάνω από το νερό, σε ειδικό διάτρητο πλέγμα, για να μπορεί να περνά εύκολα ο ατμός.
Για να έχουμε τέλεια αποστείρωση με τη μέθοδο αυτή, χρειάζεται θέρμανση 100οC επί 90 λεπτά.

Υδρατμοί με πίεση (αυτόκαυστο)

Αποστείρωση με Υγρή θερμότητα  Product929.Photo1.141x131

[justify]
Είναι γνωστό ότι το νερό βράζει στους 100oC Σε μεγαλύτερη πίεση, βράζει σε μεγαλύτερη θερμοκρασία. Στην μεγαλύτερη θερμοκρασία επειδή οι ατμοί είναι επίσης θερμότεροι επιπλέον και πολύ πιο αποτελεσματικοί. Αυτό επιτυγχάνεται με μια ειδική συσκευή που ονομάζεται ατμοκλίβανος ή αυτόκαυστο. Η αποστείρωση με αυτόκαυστο διαρκεί 15-20 λεπτά, σε 121oC. Η πίεση βρίσκεται στις 2 Atm.

Περιγραφή αυτόκαυστου

Το αυτόκαυστο είναι κυλινδρικό, κατακόρυφο ή οριζόντιο δοχείο. Τα τοιχώματα του κατασκευάζονται από ισχυρό μέταλλο και είναι ιδιαίτερα ανθεκτικά στις υψηλές πιέσεις. Το κάλυμμα του κλείνει αεροστεγώς και σφραγίζεται ιδιαίτερα ισχυρά.

Επάνω στο κάλυμμα ή στα πλάγια τοιχώματα φέρει:
1. Μια στρόφιγγα διαφυγής του αέρα και των υδρατμών.
2. Μια ασφαλιστική δικλείδα.
3. Ένα θερμόμετρο.
4. Ένα μανόμετρο.

Που χρησιμοποιείται το αυτόκαυστο

1. Tα υλικά που αποστειρώνονται στο αυτόκαυστο είναι:

1. Τα θρεπτικά υποστρώματα που χρησιμοποιούνται στις μικροβιακές καλλιέργειες
2. Ο ιματισμός του νοσοκομειακού προσωπικού.
3. Το νοσηλευτικό υλικό (π.χ. οι πετσέτες, οι γάζες, οι επίδεσμοι).
4. Τα πλαστικά εργαλεία (π.χ. τρυβλία Petry).
5. Τα μεταλλικά εργαλεία (π.χ. χειρουργικά εργαλεία).
6. Διάφορα διαλύματα.


Τα υλικά που δεν αντέχουν στην θερμοκρασία αυτή μπορούν να αποστειρωθούν στους 115oC για περισσότερη ώρα.

2. Τα αυτόκαυστα χρησιμοποιούνται επίσης για την καταστροφή των μολυσμένων υλικών, όπως θρεπτικά υλικά που έχουν χρησιμοποιηθεί για καλλιέργεια (τρυβλία-σωληνάρια με καλλιέργειες, εναιωρήματα μικροβίων κ.τ.λ.) και άλλα μολυσμένα είδη, που πρέπει να αποστειρώνονται πριν από την απόρριψη.

H λειτουργία του αυτόκαυστου

Μετά την τοποθέτηση των αντικειμένων αρχίζει η διαδικασία της αποστείρωσης. Κλείνουμε ερμητικά το κάλυμμα και αφήνουμε ανοιχτή την στρόφιγγα διαφυγής των υδρατμών και του αέρα. Το νερό αρχίζει θερμαινόμενο με ηλεκτρικό ρεύμα να βράζει και να παράγει ατμούς, οι οποίοι διώχνουν τον αέρα και βγαίνουν μαζί του από την στρόφιγγα, στην αρχή διακεκομμένα. Όταν βγει από το αυτόκαυστο όλος ο αέρας, τότε οι ατμοί αρχίζουν να βγαίνουν με χαρακτηριστικό σφύριγμα. Τότε κλείνουμε τη στρόφιγγα, οπότε η πίεση αρχίζει να ανεβαίνει. Στο σημείο αυτό μπορούμε να ρυθμίσουμε με αυτόματη λειτουργία την πίεση, τη θερμοκρασία και το χρόνο αποστειρώσεως.

Όταν τελειώσει η αποστείρωση, διακόπτουμε τη θέρμανση. Η πίεση τότε πέφτει, το μανόμετρο δείχνει μηδέν, οπότε και ανοίγουμε τη στρόφιγγα και το κάλυμμα. Το νερό του αυτόκαυστου απορρίπτεται.
Στα σύγχρονα αυτόκαυστα η απομάκρυνση των υδρατμών και του αέρα γίνεται από το κατώτερο μέρος του κλιβάνου (επειδή ο αέρας είναι βαρύτερος από τον ατμό) και η εισαγωγή από το επάνω μέρος. Επιπλέον οι νεώτεροι τύποι τέτοιων μηχανημάτων αφαιρούν τον αέρα με αναρρόφηση και κατόπιν εισάγεται ο υδρατμός.

Θερμοκρασία αποστείρωσης oC
Χρόνος αποστείρωσης (λεπτά)
Πίεση αποστείρωσης
(Αtm)
121
15-16
2
126
11
2
134
3
2
H τοποθέτηση των αντικειμένων στο αυτόκαυστο

1. Δεν πρέπει να έχουν πολύ μεγάλο όγκο.
2. Δεν πρέπει να τοποθετούμε πολλά αντικείμενα μέσα στον κλίβανο.
3. Δεν πρέπει να συμπιέζονται πολύ, αλλά να υπάρχουν μεταξύ τους διαστήματα, ώστε να διευκολύνεται η κυκλοφορία και η διείσδυση των υδρατμών σε αυτά.
4. Τα μεταλλικά κιβώτια, μέσα στα οποία τοποθετούνται τα αντικείμενα πρέπει να έχουν οπές, για να εισέρχεται ο ατμός.
5. Ο ατμός διεισδύει καλύτερα, όταν τα αντικείμενα είναι περιτυλιγμένα με χαρτί περιτυλίγματος ή με πορώδες ύφασμα.
6. Τα αντικείμενα πρέπει να τοποθετούνται στον κλίβανο με το μεγάλο άξονα κατακόρυφο, έτσι ώστε η βάση τους να μη συγκρατεί κάτω από αυτή το βαρύτερο αέρα.

Τι πρέπει να προσέχουμε κατά την λειτουργία του αυτόκαυστου

Το σπουδαιότερο σημείο, που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για την καλή λειτουργία του αυτόκαυστου και την ασφαλή αποστείρωση είναι η αποφυγή παραμονής αέρα μέσα σε αυτό. Έτσι, κατά την διάρκεια της αποστειρώσεως, πρέπει όλος ο αέρας να αντικατασταθεί από ατμό, ώστε η θερμοκρασία να είναι ανάλογη με την πίεση. Για να γίνει αυτό, προσθέτουμε στον πυθμένα του αυτόκαυστου ποσότητα νερού, 3-5 λίτρα ανάλογα με τον κατασκευαστή. Το νερό που χρησιμοποιείται είναι πάντα αποσταγμένο.

Τα αντικείμενα που πρόκειται να αποστειρωθούν είναι πάντοτε καλυμμένα. Συνήθως τοποθετούνται μέσα σε ειδικά δοχεία αποστειρώσεως. Τα δοχεία αυτά χρησιμοποιούνται κυρίως για την αποστείρωση πιπεττών. Είναι μεταλλικά μακρόστενα και στην μία τους πλευρά έχουν οπές για την είσοδο των υδρατμών. Το δοχείο κλείνει με ειδικό καπάκι για να διατηρηθεί η αποστείρωση των σκευών για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Autoclave / Pressure Steam Sterilizer, Electric. Item


Πηγή: Σκεύη εργαστηρίου και αποστείρωση (Θεωρία) Καρκαλούσου Πέτρου PhD, Msc
medlsc
medlsc
Site Admin
Site Admin

Αριθμός μηνυμάτων : 806
Points : 2407
Ημερομηνία εγγραφής : 18/07/2010

Επιστροφή στην κορυφή Πήγαινε κάτω

Επιστροφή στην κορυφή

- Παρόμοια θέματα

 
Δικαιώματα σας στην κατηγορία αυτή
Δεν μπορείτε να απαντήσετε στα Θέματα αυτής της Δ.Συζήτησης